Dahi beyin -Bölüm 3-

Dahiler kendi kendilerini yetiştirmiş kimselerdir

Zamanımızda liseyi bırakmış tüm dâhileri düşünün – Bill Gates, Steve Jobs veya Mark Zuckerberg.

Steve Jobs

Hepsi kendi kendilerine öğrenenlerdir. Öğretilmeyi beklemektense problemleri kendileri çözmeyi tercih ettiler. Kendi kendine öğrenenler konularını, araç gereçleri, ritim ve zamanı kendileri seçer. Resmi eğitim almış veya almamış olabilirler. Bu onların tam olarak ne istediklerini gerçekleştirmelerine engel olmaz. Kişisel çalışmaları örgün eğitime destek veya alternatif olabilir.

 “Düşünme şekilleri farklı olduğu için, deneklerim genellikle standart öğrenme ve öğretme şekillerinin her zaman yardımcı olmadığını, hatta dikkatlerini dağıttığını ve kendi kendilerine öğrenmeyi tercih ettiklerini söyledi” diyor Andreasen.

Yaratıcı dâhiler, ilgilerini çok çeken problemleri çözmek için  içgüdüsel olarak kendi kendilerine öğrenmeye yönelir. Sistem başarısız olursa, ya da bir problemi yaratıcı bir şekilde çözmelerini sağlarsa kendi kendilerine yetmeyi bilirler.

Birbirine benzemeyen konuları birlikte düşünmekte iyilerdir

Birçok yaratıcı dahi sıklıkla T-biçimli bir öğrenme modelini tercih eder: bir veya iki disiplinde uzmanlaşırlar ve aynı zamanda herhangi bir ortama adapte olmalarını kolaylaştıran başka becerilerde ustalaşırlar.

Sık sık asıl araştırmalarıyla ilgisi olmayan şeyler arasında bağlantı kurarlar, olmadığı yerde ilişkileri zorlayabilirler. Sıradan zihinlerin zıtlıklar gördüğü yerlerde bağlantılar kurarlar.

Leonardo da Vinci, bir zil sesi ile suya çarpan bir taş arasındaki ilişkiyi zorladı. Bu, sesin dalgalar halinde hareket ettiğinin bağlantısını kurmasını sağladı.

Nikola Tesla, batan güneş ile motorun içinde manyetik alanın aynı güneş gibi rotasyon yapması arasındaki bağlantıyı zorlayıp AC motorunu geliştirdi.

Bildiklerimiz arasında bağlantılar kurmazsak bilgi tek başına faydalı olmayacaktır.

 “Yaratıcılık sadece bilgileri birleştirmek değildir. Yaratıcı insanlara birşeyi nasıl yaptıklarını sorduğunuzda birazcık suçlu hissederler çünkü bunu gerçekten yapmamışlardır, sadece birşeyler görmüşlerdir.” diyor Steve Jobs.

Gerçekten şaşırtıcı birşey yaratmak, ya da dünyaya katkıda bulunmak için sayısız noktayı birbirine bağlayabilmeli ve mevcut fikirleri ilgisiz disiplinlerden zenginleştirebilmelisiniz.

Cambridge Üniversitesi profesörü W.I.B. Beveridge Bilimsel Araştırma Sanatı (The Art of Scientific Investigation) dergisinde başarılı bilim adamlarının genellikle geniş ilgi alanları olduğunu, bunun onlara özgünlük kattığını yazmıştır.

 “Özgünlük genellikle daha önce bağlantılarından şüphelenilmeyen düşünceler arasında bağlantı kurmayı içerir” demektedir.

Dahiler (görünüşte) ilgisiz fikirler arasında düşünce köprüleri, bilinçaltı bağlantılar ve beklenmedik entegrasyonlar yaratmada iyidir.